Koblasyon (Plazma yöntemi) ne demektir?

Koblasyon, bademciklerin küçültülmesi veya alınması ve geniz etinin tamamen alınması için son on yılda geliştirilmiş bir tekniktir. Koter(yakma), bıçakla kesme veya diğer geleneksel yöntemlere alternatif olarak geliştirilmiştir.

Resim:Sol bademcik küçültülmesi

Resim:Sol bademcik küçültülmüş

Koblasyon nasıl çalışır?

Koblasyon, dokuları normal olarak kullanılan koter ‘den  daha düşük bir sıcaklıkta koagüle eden bir radyofrekans çubuğu (prob)  ile uygulanır. Prob ucunda bulunan radyofrekans enerjisi aynı ortamda bulunan serumla birleşerek bir enerji ortaya çıkarır ve biz bu enerjinin buharlaştırıcı  gücünden yararlanırız. Bu prob  iki şekilde kullanılabilir:

• Ekstrakapsüler: Burada bademcik dış kapsülle (bademcik etrafını saran doku ) birlikte çıkarılır, böylece tek seferde bademcik tamamen çıkarılır.
• İntrakapsüler: Burada bademcik dış yüzeyinden kapsüle kadar (ancak kapsül dahil değil) buharlaşır. Sonuç olarak, postoperatif ağrı intrakapsüler koblasyon ile genellikle daha azdır  ve bu  teknikle  geride bir miktar bademcik dokusu bırakılır. Bu kalan bademcik dokusuda iyileşme döneminde biraz daha büyüyerek vücut savunma sistemindeki görevine devam eder.

 

.

Koblasyon neden tercih edilir?:

Koblasyonun öncelikli yararı; ameliyat sonrası ağrının azaltılması, beslenmeye daha hızlı geçiş, daha hızlı iyileşme ve işe veya okula daha erken dönülmesidir. Önemli avantajlarından birisi de geride bırakılan bademcik dokusunun iyileşme döneminde biraz daha büyüyerek bağışıklık sisteminin bir parçası olmayı sürdürmesidir. Son zamanlarda yapılan bazı çalışmalar, diğer geleneksel tekniklere kıyasla daha az postoperatif kanama olduğunu da göstermektedir. Bu nedenle son 7-8 yıldır bademcik ve geniz eti ameliyatlarında bu yöntemi kullanmaktayım ve ülkemizde de bu yöntemi ilk uygulayan KBB hekimlerinden birisiyim.

Riskler / komplikasyonlar:

Koblasyon tonsillektomi ameliyatından sonra(geniz eti ameliyatından sonra çok daha az komplikasyon görülür) meydana gelebilecek çok düşükte olsa bazı olası riskler, yan etkiler ve / veya komplikasyonlar vardır. Bunlar, diğer geleneksel tonsillektomi tekniklerine göre çok daha az görülmektedir:

• Ağrı / rahatsızlık: Bademcik ameliyatı / geniz ameliyatını  takiben ilk 5-7 günde  iyileşme döneminde az ya da çok görülebilir. Koblasyon intrakapsüler tekniği kullanılırsa ağrı genellikle çok daha az görülür.
• Enfeksiyon: Çok az sıklıkla görülmesine karşın ameliyat sonrası rutin verilen  antibiyotiklerle hemen hemen  hiç enfeksiyon  görmemekteyiz.  . Ameliyat sonrası ağrı yeme-içme fonksiyonlarını engellememelidir. Çünkü yeme ve içme fonksiyonu ameliyat sahasını temizlemeye yardımcı olarak enfeksiyon riskini azaltır.
• Kanama: Daha çok tonsillektomi sonrası görülür ve koblasyon yönteminde oran çok daha azdır. Geniz eti ameliyatından sonra neredeyse hiç görmemekteyiz.
• Şişlik: Yumuşak damak / uvula(küçük dil)  ameliyattan sonra oldukça şişebilir. Bunun çözülmesi yaklaşık 1 hafta-10 gün  sürer.
• Yara iyileşmesi: Başlangıçta boğazda çıkarılan yada küçültülen bademciklerin bulunduğu yerde sarı / beyaz döküntüler oluşacaktır, ancak yaklaşık 10-14 gün sonra bunun yerini  yavaş yavaş normal  iyileşme dokusu alacaktır.
• Kulak ağrısı: Bunun nedeni boğazdaki sinirlerin kulak etrafı bölgesine de dal göndererek kulağa vuran ağrıya neden olabilmesidir. Bazen kulak ağrısı boğaz ağrısından daha kötü olabilir.
• Tat alma bozukluğu: İyileşme döneminde tat alma duyusunda azalma ya da  değişiklik görülebilir. Büyük bir kısmı 2-3 ay içerisinde herhangi bir tedaviye gerek olmadan kendiliğinden tamamen düzelir.
• Dudaklarda / dişlerde / diş etlerinde yaralanma: Dudaklar, özellikle ağız kenarlarında bir miktar kuruma, kabuklanma şişlik görülebilir.Dişlerde, diş etlerinde ağrı olabilir.
• Tekrarlayan semptomlar: Bademciklerin küçültülmesi veya başarılı ve tam bir şekilde çıkarılmasıyla bile, gelecekte soğuk algınlığı veya ‘grip’ gibi üst solunum yolu enfeksiyonları görülebilir.
• Bademcik yeniden büyümesi: Bademciklerin küçültülmesi sonrası bademciklerin bir kısmının yeniden büyümesi mümkündür. Ancak  yaptığım ameliyatlarda bu oran %1-2 civarındadır
• Damakta yetersizlik: Doğuştan damak yapısında problem olan çocuklarda görülme olasılığı olan bu komplikasyon için işlem öncesi KBB hekiminin mutlaka ayrıntılı bir şekilde değerlendirmesi gerekir.

Ameliyat sonrası öneriler:

Plazma yöntemi ile yapılan bu ameliyatlardan sonra genellikle iyileşme 1 hafta   içerisinde büyük bir oranda tamamlanır ve çocuk tekrar normal hayatına geri döner. Bu süreç içerisinde toplu yerlerden (okul, spor salonu vb.), kirli/tozlu ortamlardan kaçınılmasında , ağır egzersiz-spor yapılmasından kaçınılmasında yarar vardır. İlk 2-3 gün sonunda ılık duş, banyo yapılabilir. Ameliyattan sonra ilk günlerde yumuşak sıcak olmayan sulu gıdalar ve bol sıvı almak önemlidir.  Hatta ilk 1-2 gün bol dondurma ve soğuk içecekler, ağrı ve kanama olasılığını çok azaltır.

Ameliyat sonrası enfeksiyon olasılığını  azaltmak için 1 hafta süreyle antibiyotik kullanmak fayda sağlar. Ağrı kesici, ihtiyaca göre doktor önerilerine göre ve mümkünse kanama olasılığını artırmayacak şekilde kullanılır.